HİPNOZ VE MEKANİZMASI - 6 - MÜZİK ve SES (Audioanaljezi)

Related discussions

burak Discussion started by burak 14 years ago

MÜZİK ve SES (Audioanaljezi)

Ninni en eski bir müsekkindir

Giriş: Ses ve müziğin tıbbi değeri ile ilgili pek çok örnekler vardır. Özellikle 3 ana alanda yararlanılır. Psikiyatrik düzensizliklerin terapisinde, hastane personelinin moralini düzeltmekte ve anestezide yardımcı olmakta. Ses, fiziki olarak hava ve hava akımı ile ilgilidir. Müzik ise, organize bir sestir. Audioanaljezide, ritmik uyumun sağlanmasına yarar.

Sesler iki kısma ayrılır. Beyaz ses ve beyaz gürültüden, şelale sesine kadar değişir. Doğal seslerin tümüne beyaz ses denir.

Beyaz gürültü: Yapay yani doğal olmayan seslerdir. Elektronik aletlerden çıkan çeşitli frekanstaki sesler bu gruba girer.

Psikolojik Sonuçlar: Müzik ve ses, kesin psikolojik sonuçlar verir. Deneğin dikkatini toplama kabiliyetini arttırır, o andaki psikolojik durumunu değiştirir, düzeltir, hayal gücünün uyarılmasını sağlar. Yüksek tonda ses ve gürültü ızdırap verici olabilir, korku ve gerilim yaratabilir. Hoş sesler ve müzik, kişiyi istikrara ve relaksa davet eder. Müziğin adalelerde gevşeme yaptığı, aletlerle saptanmıştır.

Sesin Algılanması: İnsan kulağı çok hassas bir organdır. İntensif sesin analjezik bir etkisi olduğuna dair örnekler vardır. Ses elementlerinin analizi, bazı önemli detayların ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Empulsler kokleadan çıkıp, talamusa gider sonrada serebral kortekse geçer, sonuçta audiotory kortekste (temporal lobun altında) işitsel algı tamamlanır ve şuur altına girer. Ayrıca, talamustan çıkan empulslar hipotalamus gibi supra segmant ile otonomik merkezlerle ilgilidir, dolayısıyla otonomik responsu da etkiler.

Aneljezik Tesirler: Monovural müzik, hastaların % 40ında analjezi oluşturur. Beraberinde beyaz ses kullanıldığında tesir % 62ye çıkar. Beyaz ses simultane olarak kullanıldığında ise deneklerin % 76sında analjezi olur. Müzikten anlayan deneklerde ise etki alanı % 90na yükselir. (Schermer). Müzik ve beyaz ses, çevreden gelen dikkat dağıtıcı ve gürültü seviyesinde olan seslerin bloke edilmesinde ve kişinin dikkatini bir noktaya toplamasına yardımcı olur. Bu manada müzik bir trankilandır. Beyaz ses ise tek başına olduğunda özellikle gereksiz seslerin duyulmasını engelleyen, maskeleşmiş bir sestir. Müziğin vasat doza anesteziklerin ve sedatif içkilerin kombinasyonu ile uyku hali oluşur.

Uygulamalar: Hastaya uygulanan müzik, hastanın arzusuna göre değiştirilebilir. Ameliyat olacak olan hastalara gevşetici mahiyette müzik uygundur. Beethovenin Moon Light Sonatı Debussynin Clair de Lune Wagnerin Evening Star ve Forest Murmurs, Humperdickin Dream Pandomime gibi. Müzik ve sesin anestesiolojide uygulanışı, Aneljezinin kontrolu de olasıdır. Ameliyat odasında müzik, hastanın dikkatini etrafındaki faaliyetlerden ve operasyondan çekmesi için kullanılır. Ayrıca müzik, bölgesel ve lokal anestezide de yararlıdır.

Barett, hastaları gevşettiği kadar, gerilimlerini azalttığı ve yeterliliklerini çoğalttığını yaptığı araştırmaları ile göstermiştir.

Müziğin etkili bir şekilde kullanılması için, aşağıdaki noktaların gözönünde tutulması gerekir.

1- Ne tip müzik olursa olsun, uzun süre dinlenmemelidir, her 45 dakikada bir 15 dakika için durdurulmalıdır.

2- Müzik hoş tonda olmalıdır.

3- Çok yakından gelmesi engellenmelidir. (çok yüksek tonda müzikten sakınılmalıdır)

Audioaneljezi, doğumda başarılı ile kullanılır. Hasta kendisine uyan müziği dinler. Hastanın ağrısı geldiğinde beyaz ses işitebilir. Ölçüde en yüksek seviyeye getirilir. Ağrı azalınca, ses tonu daha azaltılır.